Acne en pigmentvlekken zijn een vaak voorkomend probleem in de huidtherapeutische praktijk. Het vereist vaak een kritische blik om te kijken wat de juiste passende behandeling is. Zo heb je tal van opties bij acne, maar is het belangrijk om bijvoorbeeld te kijken of de huid vochtarm is of niet. Bij pigmentvlekken is het ook belangrijk dat je als cliënt continu met zonnebrandcrème smeert en vaak ook een strikte skincareroutine voor thuis gebruikt. Je hebt vast wel eens gehoord van chemische peelings, microneedling, melasma behandelingen. Vandaag vertel ik je meer over de opties voor behandelingen bij acne en pigmentvlekken.
Wat is acne en hoe ontstaat acne?
Acne is een huidaandoening die veel voorkomt bij pubers/jongvolwassenen, van ongeveer 12 tot 21 jaar oud. Maar ook na deze leeftijd kan acne nog ontstaan, dit wordt ook wel ‘Acne Tarda‘ genoemd. Acne kan ontstaan door diverse oorzaken. In de puberteit is er vaak sprake van een te actieve talgproductie door de invloed van hormonen, waardoor je talgklier te actief is en er overtollig talg in de poriën gaat zitten. De poriën raken verstopt, waardoor een mee-eter of puistje ontstaat. Echter is er soms ook sprake in combinatie met of alleenstaand met de P. Acnes Bacterie. Dit is een bacterie die de bovenste huidlaag verdikt, waardoor een ontstekingsreactie ontstaat.
Echter regelmatig zie je dat een huid in een vicieuze cirkel beland, omdat er verkeerde of geen huidverzorging wordt gebruikt. Of een andere reden. Zo kan het zijn dat je huid vochtarm is, maar wel een te actieve talgproductie heeft. Je wilt dan niet dat de huid verder uitdroogt, dit gebeurt vaak wel doordat productlijnen gericht op acne vaak gericht zijn op de vette huidtypes en niet op vochtarme huiden. Je beland in een vicieuze cirkel, omdat je huid je vochtniveau gaat compenseren met je talgproductie, terwijl je de talgproductie juist wilt verminderen.
Hoe ziet een acne behandeling eruit?
Een acne behandeling kan er dus erg verschillend uit zien, afhankelijk van het huidtype en de huidconditie. Acne kan zowel ontstaan bij een droge en vette huid en regelmatig ontstaan er ook vochtarme elementen. De huidtherapeut maakt dit onderscheidt voor jouw, waardoor zij de juiste behandeling kan inzetten.
Welke acne behandelingen bestaan er?
- Chemische peeling. Een chemische peeling bestaat vaak ook fruitzuren of TCA. Fruitzuren kunnen gebaseerd zijn op een AHA peeling, BHA peeling of een combinatie daarvan. Een AHA peeling kan bijvoorbeeld bestaan uit glycolzuur of melkzuur terwijl een BHA peeling voornamelijk gebaseerd is op salicylzuur. Salicylzuur kan diep reinigen in de poriën, waardoor het zeer geschikt is om ontstekingen te verminderen. Echter bij een vochtarme huid kan dit soms te heftig zijn, waardoor ze kunnen kiezen om als basiselement glycolzuur of melkzuur te gebruiken. Vaak zijn peelings gecombineerd met meerdere zuren in 1 samengestelde peeling.
- Doel van een chemische peeling: Poriën reinigen, dode huidcellen verwijderen, celvernieuwing versnellen en voorkomen van nieuwe ontstekingen.
- Enzymatische peeling. Een enzymatische peeling werkt op basis van enzymen. Enzymen zijn meestal afkomstig van fruitsoorten, zoals papaya, ananas of pompoen. Enzymen hebben van nature een eiwitsplitsende werking op de huid. Als ze op de huid worden aangebracht, verweken ze alleen de oppervlakkig loszittende huidschilfers. Een enzymatische peeling is vaak net wat milder t.o.v. een chemische peeling.
- Doel enzymatische peeling: Dode huidcellen verwijderen en celvernieuwing versnellen
- Dieptereiniging enkel of met aanvullende exfoliërende elementen. Een dieptereiniging bestaat vaak uit het reinigen van de huid, waarbij puistjes een mee-eters verwijderd worden met een naaldje. Door een dieptereiniging uit te voeren door een huidtherapeut of schoonheidsspecialiste zorgen we ervoor dat de huid geen schade krijgt. Zo verwijder je een puistje op een effectieve manier. Bij sommige praktijken wordt er ook een exfoliërend element aan toegevoegd, zoals een exfoliërende reiniging of masker. Hiermee verwijder je dode huidcellen met bijvoorbeeld een klein percentage salicylzuur.
Wat voor pigmentvlekken bestaan er en hoe ontstaat dit?
Er ontstaan verschillende pigmentvlekken. Zo kun je pigmentvlekken krijgen nadat je een ontsteking hebt gekregen, bijvoorbeeld acne, dit wordt ook wel Post-Inflammatoire hyperpigmentatie genoemd. Er gaat iets fout in het ontstekingsproces, waardoor je een donkere verkleuring krijgt. Pigmentvlekken kunnen ook ontstaan door hormonen, de zon, een allergische reactie, cosmetica of soms is het ook genetisch bepaald. Wat de oorzaak ook kan zijn van een pigmentvlek, er is sprake van te veel pigment, waardoor het pigmentsysteem overbelast raakt. Het pigmentsysteem is overgevoelig, hierdoor maken de pigmentcellen te veel pigment aan waardoor de huid ter plaatse te donker wordt.
Een pigmentvlek moet je op verschillende manieren behandelen, zo moet je bijvoorbeeld ervoor zorgen dat het transport van de pigmentproductie geblokkeerd wordt, maar ook dat er niet meer pigment aangemaakt kan worden. Doordat er 4 manieren zijn wat het pigmentproces beïnvloedt, is de behandeling van pigmentvlekken vrij complex. De ene pigmentvlek is de andere niet, zo is melasma (Ook wel bekend als het zwangerschapsmasker) een complexer verhaal dan een pigmentvlek na acne.
Hoe ziet een behandeling voor pigmentvlekken eruit?
De behandeling voor pigmentvlekken kan dus flink verschillen, omdat de ene pigmentvlek erg complex is terwijl de ander wat oppervlakkiger is. Een pigmentvlek kan diep in de huid liggen, maar zich ook bevinden in de oppervlakkige huidlagen. De huidtherapeut kan bepalen hoe complex de pigmentvlek is en bespreekt ook altijd uitgebreid hoe de pigmentvlek is ontstaan. De ontstaanswijze van een pigmentvlek is belangrijk om te bepalen hoe je pigmentvlekken kunt verwijderen. Een behandeling voor pigmentvlekken bestaat altijd uit een skincareroutine waarbij je thuis het pigment remt gecombineerd met een behandeling in de huidtherapeutische praktijk.
Welke behandelingen kunnen een optie zijn bij het verwijderen van pigmentvlekken?
- Huid blekende crèmes, het is een crème met stoffen die de aangedane huid licht maakt door de aanmaak van pigment af te remmen. Één van de meest bekende soorten is hydrochinon. Het is vaak een milde therapie, één keer per dag de crème op de donkere vlekken aanbrengen. Het effect treedt vaak pas op na 4 tot 8 weken.
- Chemische peeling met fruitzuren of TCA. Een chemische peelings werkt met fruitzuren of TCA om de celvernieuwing te versnellen. De bovenste huidlaag wordt vernieuwd, waardoor er weer nieuwe gezonde cellen aangemaakt kunnen worden. Deze cellen zullen de oude cellen opruimen, waardoor het overtollige pigment zal verminderen.
- Laser- en licht apparaten, de beste lasers voor melasma zijn de Ruby laser (694 nm), de Alexandrite laser (755 nm) en de Nd: YAG laser (1064nm). Ze zijn specifiek gericht op het overmatig pigment. Helaas kunnen er ook juist tegenwerkingen optreden met een laser. Doordat het pigment diep in de huid zit, moet de laser gericht het pigment kunnen aanpakken. Als dit niet lukt, kan het juist verergering opleveren waardoor de pigmentvlekken juist donkerder worden. IPL heeft ook wat positieve effecten gekregen op het gebied van melasma, maar ook hier zijn vaak meer complicaties bij.
- Picolaser, het speciale aan deze laser is dat de pulsduur van de laserstralen (de inwerking van de laser in de huid) is super kort, waardoor er heel weinig warmteontwikkeling in de huid mogelijk is. Hierdoor zijn ze veiliger dan bovenstaande lasers en is er minder risico op verergering van het pigment.
- Multilevel behandeling, simpelweg een combinatie van bovenstaande behandeling om vanuit alle hoeken het pigment aan te pakken. Op meerdere niveaus in de huid. Het pigment moet op celniveau afgeremd worden, maar ook het reeds gevormde pigment moet verminderd worden.
Nog een paar bonus tips voor pigmentvlekken na acne
Pigmentvlekken kun je krijgen nadat je acne hebt gehad. Zo kan het ontstaan doordat je een puistje verkeerd uitknijpt, maar soms gaat er ook iets fout in het ontstekingsproces. Vooral de getinte huidtypes kunnen sneller last krijgen van post-inflammatoire hyperpigmentatie. Regelmatig denken mensen dat dit littekens zijn, maar er is sprake van hyperpigmentatie (Een donkere verkleuring). Er zijn diverse behandelingen mogelijk bij de huidtherapeut, zoals microneedling, lasertherapie of een chemische peeling gecombineerd met een goede skincareroutine.