Gistpuistjes, met een moeilijke medische naam ‘Malassezia (pityrosporum) folliculitis’ genoemd. Het wordt vaak verward met de reguliere vorm acne vulgaris, echter reageren gistpuistjes niet op medicamenten van acne. Het zijn rode of kleurloze bultjes op de huid, vaak op het voorhoofd en ze zijn vaak wat verhard. Het is moeilijk om de diagnose te stellen en vaak wordt het ook verward met fungal acne. Echter blijkt dat het helemaal geen acne is en ook geen schimmel, maar wat is het dan wel? Lees snel verder en ontdek het!
Wat zijn gistpuistjes ‘Malassezia (pityrosporum) folliculitis’?
Gistpuistjes zijn een hardnekkige ontsteking van de haarzakjes, ook wel folliculitis genoemd. Malassezia (Pityrosporum) folliculitis is een acne-achtige schimmelaandoening die vaak verkeerd wordt gediagnosticeerd als acne vulgaris. Hoewel vaak geassocieerd met gewone acne, kan deze aandoening jarenlang aanhouden zonder volledige oplossing met typische acnemedicatie. Malassezia folliculitis is het gevolg van overgroei van gist in de normale huidflora. Uitbarstingen kunnen worden geassocieerd met aandoeningen die deze flora veranderen, zoals immunosuppressie en antibioticagebruik. De meest voorkomende presentatie is rode bultjes en puisten, vaak op de borst, rug, achterste armen en gezicht. Orale anti-schimmelmiddelen zijn de meest effectieve behandeling en leiden tot snelle verbetering. Echter kan de associatie met acne vulgaris kan combinaties van zowel antischimmel- als acnemedicatie vereisen.
De oorzaak van gistpuistjes is dus een overgroei van de gist ‘pityrosporum ovale‘ in de normale huidflora. Soms kunnen er ook grotere ontstekingen ontstaan, waarbij ook puskopjes zichtbaar zijn.
Het grote verschil met acne vulgaris is dat er minder sprake is van mee-eters en de ontstekingen zijn vaak kleiner dan bij acne.
Zijn er factoren die gistpuistjes kunnen verergeren?
Simpelweg, ja dat kan zeker. Er zijn verschillende factoren die gistpuistjes kunnen vergeren, zoals:
- Hitte en vochtigheid
- Weersomstandigheden, voornamelijk warm weer
- Zweet
- Overmatig gebruik van antibiotica
- Contact met anderen, bijvoorbeeld bij iemand anders die gistpuistjes heeft, omdat dit wel besmettelijk is t.o.v. normale acne.
Hoe kun je gistpuistjes behandelen?
Het belangrijkste doel van de anti-schimmelbehandeling is om de kolonisatie van de huid te verminderen, waardoor de hoeveelheid allergeen die type 1-hypergevoeligheid veroorzaakt, wordt verminderd. Er zijn verschillende behandelingen mogelijk, zoals:
- Ontstekingsremmende medicijnen, anti-schimmelmiddelen of een combinatie. Bijvoorbeeld: Itraconazol.
- Systemische anti-schimmelmiddelen zijn nuttig in ernstige gevallen of bij falen van de behandeling na lokale therapie.
- Huidverzorging die de huidbarrière hersteld.
- Huidverzorging die de pH-waarde in balans brengt.
- Vermindering van ontstekingen met bijvoorbeeld calcineurineremmers of lokale steroïden.
- Chemische peeling om de huidbarrière te herstellen, de pH-waarde in balans te brengen en ontstekingen te verminderen.
De klinische verbetering wordt meestal binnen de eerste week(en) waargenomen en het dagelijkse regime wordt vaak 1-2 maanden voortgezet.
Bronnen:
- PMCID: PMC3970831 (Gratis artikel)
- PMCID: PMC7098993 (Gratis artikel)