Eczeem

Eczeem, wat is dat en hoe behandel je het?

Wist je dat ruim 1,2 miljoen mensen in Nederland last hebben van een vorm van eczeem? Dat is behoorlijk wat vind ik zelf, en dat alleen van Nederland. Vele mensen weten nog niet wat zij kunnen doen aan deze huidaandoening. Ook artsen en onderzoekers zijn nog veel bezig met het onderzoeken naar werkende therapieën. Wel zijn ze erachter wat de meeste oorzaken kunnen zijn van het ontstaan van eczeem.

Vandaag wil ik jullie meer informatie geven over wat eczeem nu precies is, wat de oorzaak kan zijn, welke vormen er zijn en hoe je er het beste mee om kunt gaan.

De meest voorkomende vormen van eczeem zijn:

  • Atopisch eczeem
  • Stasis dermatitis
  • Allergisch contact eczeem
  • Irriterend contact eczeem
  • Seborrhoïsch dermatitis

Dit zijn de meest voorkomende vormen van eczeem, maar er zijn ook nog vele anderen zoals: zwemmers eczeem, xerotic eczeem, dyshidrosis, discoïde eczeem, dermatitis herpetiformis en neuro-eczeem.

Over het algemeen wordt eczeem gezien als een chronisch, jeukende huiduitslag die ontstaat door een ontstekingsreactie in de huid en die veelal voorkomt bij kinderen en jongvolwassenen. Ook kenmerkt het zich vaak door jeuk.

Atopisch eczeem of atopisch dermatitis

Dit type eczeem komt het meeste voor bij de mens, namelijk 5-15% bij kinderen en 1-3% bij volwassenen bij geïndustraliseerde landen. In Nederland is dit ongeveer 400.000 mensen. 75% van de patiënten is jonger dan 20 jaar. Ook is er bij deze vorm sprake van erfelijkheid. Daarnaast komt het vaak voor in combinatie met allergieën zoals hooikoorts en astma.

Atopisch eczeem heeft 2 stadia:

  1. Acuut eczeem: roodheid, zwelling, vochtblaasjes, natten en krabeffecten. Daarna drogen de blaasjes in tot korstjes, gaat de huid schilferen en neemt de roodheid af.
  2. Chronisch eczeem: De roodheid neemt af, de schilfering neemt toe en de huid is wat dikker. De huidlijnen zijn grover.
Afbeeldingsresultaat voor atopisch eczeem
EBron: gezondheidmagazine

De oorzaken zijn: Erfelijke aanleg, allergene prikkels (voedselallergie, inhalatieallergie, niet-allergene prikkels (irriterende stoffen, klimaatfactoren, psychogene factoren en algemene weerstand, huidbacteriën).

Plaatsen waar het vaak voorkomt zijn hoofd, nek, romp, polsen, ellebogen, handen, vingers en plooien

Een behandeling kan bestaan uit vele mogelijkheden zoals: zalven, pillen, lichttherapie, corticosteroïden, teerzalven, antihistaminica (tegen de jeuk) en prednison (tegen ontsteking). Daarnaast volgt er vaak een stappenplan.

Stasis dermatitis

Dit is een chronische huidziekten met een droge en jeukende huid.

De oorzaak is vaak slechte bloedcirculatie door problemen met de aderen van de onderbenen. Dit betekent dat het bloed zich niet goed beweegt, waardoor vocht en druk zich gaat opbouwen. En een deel van het bloed uit de aderen in de huid vloeit.

Symptomen: Gezwollen enkels, een rode gele tot bruine huidskleur, spataderen, verdikte droge huid, schilferend, jeuken, pijn en zwaar gevoel in de onderbenen.

Afbeeldingsresultaat voor Stasis dermatitis
Bron: The Primary Care Dermatology Society

Behandeling: Het verbeteren van de bloedsomloop zal een eerste stap zijn. Dat kan door middel van veel bewegen, gewicht verliezen en comfortabele kleding dragen. De zwelling kun je verminderen door het been goed omhoog te houden. Daarnaast kan het nuttig zijn om gebruik te maken van vochtinbrengende crèmes bij een droge huid. Ook kunnen compressiekousen ingezet worden om de bloedsdoorloop te verbeteren. Ten slotte kunnen er zalven tegen het eczeem en de jeuk voorgeschreven worden.

Allergisch contact eczeem

Contacteczeem kun je onderverdelen in twee categorieën:

  1. Allergisch contacteczeem
  2. Niet-allergisch contacteczeem

Allergisch contacteczeem

Allergisch contacteczeem ontstaat geleidelijk. Dit kan ontstaan door een product dat je lang gebruikt, waardoor je een reactie krijgt. Uiteindelijk kan dan een allergie ontstaan.

Afbeeldingsresultaat voor Allergisch contact eczeem
Allergisch contacteczeem
Bron: huidziekten

Een niet-allergisch contacteczeem ontstaat door agressieve stoffen die je huid rechtstreeks beschadigen. De schade hangt af van de concentratie en duur van blootstelling aan het product.

Stoffen die contacteczeem kunnen uitlokken:

  • Zeep
  • Schoonmaakmiddelen
  • Ontsmettingsmiddelen
  • Handalcohol
  • Doe-het-zelfproducten
  • Water
  • Chemische stoffen
  • Verzorgingsproducten
  • Conserveermiddelen
  • Parfum
  • Make-up
  • Metalen, zoals: nikkel, chroom en kobalt
  • Bloemen
  • Planten
  • Dieren
  • Geneesmiddelen in zalfvorm
  • UV-straling
  • Zonnecrèmes
  • Lijm
  • (haar)verf
  • Rubber
  • Crèmes

Symptomen die kunnen ontstaan zijn: jeuk, roodheid, kleine bobbeltjes, blaasjes, natten en schilfering.

Een behandeling van allergisch contacteczeem zal bestaan uit: corticosteroïd-houdende zalf of crème en een vethoudende zalf.  

Seborrhoïsch dermatitis

Dit is een chronische goedaardige en niet besmettelijk huidaandoening. Het komt vaker voor bij mannen en komt bij ongeveer 5% van de bevolking voor.

Afbeeldingsresultaat voor Seborrhoïsch dermatitis
Bron: huidarts

Er zijn twee vormen namelijk de vorm die alleen bij baby’s van 4 weken tot 9 maanden ontstaat. En daarnaast de vorm die kan optreden vanaf de puberteit tot en met de volwassen leeftijd.

Er zijn een aantal factoren die mee kunnen spelen in het proces, dit komt omdat:

  • De afwijking komt vaak voor op plaatsen waar zich veel talgklieren bevinden, talg werkt irriterend op de huid van de betrokken persoon. Ook de samenstelling van talg blijkt van belang, zowel verzadigde als onverzadigde vetzuren. Daarnaast is er bij deze vorm sprake van een overmaat aan onverzadigde vetzuren in talg. Gevolg: schilfering van de huid, roodheid en lichte zwelling.
  • De gist genoemd ‘’Pityrosporum ovale’’, die van nature op ieders huid aanwezig is, blijkt ook een belangrijke rol te spelen. Deze gist wordt namelijk in grotere maten op de huid aangetroffen bij deze vorm van eczeem. Het gevolg hiervan is dat het afweersysteem hierop reageert met een ontstekingsreactie. Daarop volgt roodheid en schilfering. Ook produceert het lipase wat leidt tot verhoging van onverzadigde vetzuren. Gevolg daarvan is Schilfering.
  • Emotionele spanningen
  • Koude en droge lucht

Symptomen: roodheid, gelige fijne schilfering. Voorkeursplaatsen zijn: haargrenzen, wenkbrauwen, plooien naast de neus, in en achter de oren, wimpers, tussen de borsten, rugplooien en in de plooien zoals: navel, buikplooi, liezen etc.

Behandeling

Behandeling bestaat vaak uit meerdere stappen:

  1. Behandeling van het behaarde hoofd door middel van het losweken van schilfers door Loyon oplossing. Ook kan er gebruik gemaakt worden van een anti-roos shampoo of een corticosteroïd lotion.
  2. Behandeling van onbehaarde huiddelen door middel van crèmes die ketoconazol, corticosteroïden of een combinatie hiervan bevatten.
  3. Dermel huidzalf is een verzorgende zalf die ontstekingsremmend, antibacterieel en wondhelende eigenschappen heeft.

Andere vormen van behandeling en tips:

  • Tablettenkuur
  • Lichttherapie
  • Na  douchen altijd goed afdrogen
  • Geen zeep of andere douchegels gebruiken die de huid irriteren
  • Roos verbetert vaak al door regelmatig het haar te wassen en goed na te spoelen
  • Voor de algemene verzorging van de huid gebruik maken van hypoallergene producten.

Zwemmers eczeem

Dit is een veel voorkomende schimmelinfectie aan de huid van de voeten en tussen de tenen. Eigenlijk geen eczeem dus, zoals je bij de naam wel zou denken. Het ontstaat vaak door in aanraking te komen met schimmels, vooral de vloeren van openbare zwembaden, douche- en sportruimtes zijn een bron.

Afbeeldingsresultaat voor Zwemmerseczeem
Bron: Thuisarts

Symptomen: Jeukende, witte verkleuring en kloofjes tussen de tenen. Verdere verspreiding kan voorkomen wat je kan herkennen als roodheid en schilfering.

Behandeling: Antischimmelcrème of zalf.

Xerotic eczeem

De term ‘’Xerotic’’ betekent droog en deze vorm van eczeem wordt dan ook veroorzaakt door blootstelling aan droge omstandigheden. Het komt vaak voor in de winter als men in ruimtes komt met een lage luchtvochtigheid.

Gerelateerde afbeelding
Bron: Medicalfacts

Symptomen: droge huid met barstjes

Dyshidrosis

Een chronische huidaandoening die gekenmerkt wordt door kleine blaasjes op de handen en voeten. De oorzaak is vaak te vinden bij het niet kunnen zweten, waardoor het zich in het lichaam ophoopt. Ook kunnen patiënten extreme stress en pijn ervaren.

Afbeeldingsresultaat voor Dyshidrosis
Bron: Wikipedia

Behandeling: neutrale vette zalven die ureum en/of melkzuur bevatten

Tips:

  • Niet te vaak de handen wassen
  • Gebruik bij wassen lauwwarm water
  • Parfumvrije, hypoallergie zeep gebruiken
  • Na contact met water altijd de handen insmeren met een vette zalf

Discoïde eczeem

Ongeveer 2 op de 1000 mensen lijdt aan deze vorm. Het wordt ook wel nummulair eczeem genoemd. De eerste uitbraak ontstaat vaak bij mannen tussen de 55 en 65 jaar oud en bij vrouwen start het vaak jonger.

Het kenmerkt zich vaak door rode, jeukende, schilferende vlekken. Daarnaast hebben de vlekken vaak de grote van een munt.

Afbeeldingsresultaat voor Discoïde eczeem
Bron: Huidziekten

De oorzaak van deze vorm is onbekend. Vaak is het een combinatie van enkele factoren zoals omgevingsfactoren (blootstelling aan verschillende contactallergieën, insectenbeet, emotionele stress, gebruik van geneesmiddelen, het weer en huidirritatie na gebruik van cosmetica, shampoo of zeep)

Behandeling: hydrateren, corticosteroïden, antihistaminica (tegen de jeuk), fototherapie, zwachtels of antibiotica.

Dermatitis herpetiformis

Het is een huidontsteking gelijkend op herpes. Daarnaast is het een aandoening die gekenmerkt wordt door sterk jeukende blaasjes op typische huidgebieden zoals ellebogen, onderarmen, onderrug, knieën, gelaat en schaamstreek.

Afbeeldingsresultaat voor Dermatitis herpetiformis
Bron: Verywell health

Deze vorm van eczeem wordt vaak gezien bij mensen die overgevoelig zijn voor gluten, wat de darmziekte coeliakie tot gevolg heeft.

Afbeeldingsresultaat voor neuro eczeem
Huidreactie door gluten.
Bron: Oergezond

Een oorzaak kan zijn dat er een kans is op een erfelijke aanleg, waarbij gluten uit de voeding de afweer van het lichaam activeren. Er worden dan afweerstoffen tegen gliadine gemaakt, die het darmslijmvlies aantasten. Ook zijn deze antistoffen hetzelfde die in de huid blaasjes kunnen veroorzaken.

Behandeling: dapson tabletten, glutenvrij dieet.

Neuro-eczeem

Het is een type eczeem dat enorm kan jeuken. Ook zal het krabben zal zelfs geen verlichting brengt. Het ontstaat vaak wanneer de zenuwuiteinden in de huid geïrriteerd raken. Met als gevolg dat het leidt tot een ernstige jeukreactie.

Oorzaak: insectenbeet of stress

Behandeling: Vette zalven om de huid soepel te houden, corticosteroïden of antihistaminica tegen de jeuk en van de ontstekingsreactie af te komen.

23 gedachten over “Eczeem, wat is dat en hoe behandel je het?”

  1. Interessant artikel, toevallig heb ik sinds een week last van eczeem en herken ik het dus wel. Inderdaad een lastig probleem, vooral dat jeuken is wel een dingetje…

  2. Is het percentage mensen dat Eczeem heeft eigenlijk de laatste jaren gestegen of is het al jaren vrij stabiel? Is er relatie met onze huidige levenswijze?

  3. Mijn zoon heeft last van atopische eczeem en hoewel het er in dit artikel mild uitziet, is het soms verschrikkelijk naar. Helaas hebben we nog geen wondermiddel kunnen vinden. Mocht je daarover gaan schrijven,dan ben ik de eerste die het leest!

      1. Heftig! Ik heb vroeger een keer over mijn hele lichaam rode bultjes en blaasjes gehad nadat ik gebeten ben door een insect. Had twee weken overal jeuk! Gelukkig nooit meer last van gehad. Wat erg als je dat dus altijd hebt dan als je last hebt van eczeem.

  4. Ik wist helemaal niet dat er zoveel soorten eczeem bestaan. Mijn kinderen en ik hebben zo nu en dan ook last van eczeem. Mijn zoon gebruikt nog wel een hormoonzalf en de rest houdt het vettig met vaseline.

  5. Heel interessant om te lezen, ik zelf heb al eczeem vanaf baby af aan, ben nu 21, heb het heel heftig.. maar inmiddels redelijk onder controle💕

  6. Lijkt mij erg heftig zijn, sommige dingen zien er heel erg vervelend en pijnlijk uit! Ik heb geloof ik ook een lichte vorm van eczeem, maar gelukkig heb ik hier maar af en toe last van. 🙂

  7. Wow ik wist niet dat er zoveel verschillende soorten eczeem waren zeg . Ik heb zelf ook af en toe last van huidproblemen maar gelukkig niet zo heel erg . Vroeger als kind had ik wel eens eczeem en dan werd ik helemaal gek van de jeuk .

  8. Ik heb zelf een aantal huidallergien, maar toch interessant om de verschillende soorten eczeem duidelijk beschreven te zien worden

  9. Interessant om over alle soorten exceem te lezen. Gelukkig heb ik er geen last van (afkloppen) mijn vriend helaas wel en wordt soms gek van dat gekrab! Hopelijk komt er snel een goede oplossing voor!

Iets te vragen of iets leuks te melden? Reageer hieronder!

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.