Spataderen kunnen een ontzettend lastig en schamend probleem zijn. Het kan cosmetisch storend zijn, maar het kan ook een medisch probleem worden. Vele mensen weten eigenlijk niet veel hoe spataderen ontstaan en wat je er aan kunt doen. Vandaag vertel ik uitgebreid hoe ze ontstaan, bij wie ze voorkomen, risicofactoren, symptomen en wat je er aan kunt doen.
Hoe ontstaan spataderen?
Spataderen worden omschreven als verwijde aders in de benen. Ze zien er vaak uit als blauwe, kronkelige en soms bobbelige aderen. Spataderen kunnen ontstaan doordat het veneuze stelsel niet goed werkt. Het kan ontstaan doordat kleppen in de aders niet goed sluiten en er bloed terugstroomt of doordat er veranderingen in de binnenwand van de aders ontstaan.
Wat voor bloedstelsel hebben wij in ons lichaam?
Er bestaan namelijk 2 stelsels in je lichaam:
- Het arteriële bloedstelsel = slagaders
- Het veneuze bloedstelsel = aderen (venen)
Vandaag gaan we dieper in op het veneuze bloedstelsel, omdat dit vaak de oorzaak is van spataderen. De grootste hoeveelheid bloed bevindt zich in de aderen (venen) (veneuze stelsel). Binnen het veneuze stelsel heerst een relatief lage druk. In de slagaders bevat een relatief hoge druk.
Uit venulen komt bloed in de aders (venen) terecht die vooral als opslagplaats dienen voor het bloed. Door de slappe wand kunnen ze erg breed uitzetten en een groot volume bloed bevatten. Hier bevindt zich het grootste deel van het bloed. Aders vervoeren bloed naar het hart. In de benen moet het bloed tegen de zwaartekracht omhoog worden gestuwd. Dit is de reden dat er kleppen bestaan in het bloedstelsel, zodat het voorkomen wordt dat het bloed terugstroomt.
Oorzaak kleppen defect:
Als deze kleppen niet meer goed sluiten, stroomt het bloed terug in het been. Door de hogere druk, rekt de ader uit, waardoor een spatader ontstaat.

Oorzaak veranderingen binnenwand:
Spataders die ontstaan door veranderingen in de binnenwand worden primaire spataders genoemd. Vaak is er een onderliggende aandoening zoals trombose. Als dit zo is worden het secundaire spataders genoemd.
Risicofactoren
Wist je dat? Vrouwen vaker last hebben van spataderen dan mannen.
- Erfelijke aanleg
- Hormonale factoren
- Zwangerschap
- Lang achter elkaar zitten of staan
- Overgewicht
- Ouderdom
Wat zijn de symptomen
Je kunt spataders in verschillende categorieën onderdelen en dat is van belang bij symptomen.
Beginnende spataders:
- Zware en vermoeide benen
- Warme benen
- Jeuk
- Gespannen gevoel
- Krampen
- Trekkende of stekende pijn in de kuiten
- Trillingen in de benen

Langer bestaande spataderen:
- Vocht rond de enkels of aan het onderbeen
- Huiduitslag
- Verkleuring of verharding van de huid
- Ontstekingen
Gevolgen van het niet behandelen van spataderen kunnen zijn dat er open wonden optreden.
Behandeling van spataders
Spataders behandelen zijn niet gemakkelijk. Eerst was er weinig mogelijk, maar als het een medisch probleem is dan zijn er tegenwoordig operaties mogelijk. Dit kan via verschillende technieken, afhankelijk van het soort ader.
Het bestaat vaak het uit het verwijderen van de niet-werkende ader. Daarnaast is het mogelijk om compressietherapie te dragen zoals zwachtelen of een therapeutisch elastische kous.
Naast de medische behandeling kun je ook een aantal adviezen opvolgen zoals:
- Niet te lang staan of zitten achter elkaar
- Strek bij lang stil staan regelmatig de voeten en loop af en toe op de tenen om de spierpomp te stimuleren, waardoor het bloed beter stroomt
- Vermijd knellende schoenen of hoge hakken
- Voorkom overgewicht
Fijn dat er oplossingen voor zijn. Ze zien er niet zo smakelijk uit en kan me voorstellen dat mensen zich er niet prettig bij voelen. Blijven delen zou ik zeggen
Ik heb zelf kleine bij m’n knieholtes, altijd staand werk gedaan, heb er verder nog geen last van gelukkig. M’n vader heeft ze vroeger wel weg moeten laten spuiten
Het lijkt me best vervelend om daar last van te hebben. De mensen in mijn omgeving die het hebben moeten ze altijd helemaal laten wegspuiten!
Lijkt me dood eng om dat weg te halen. Wel weer een hele leerzame blog. Ik wist inderdaad niet precies wat het was
Ik heb ze ook, gelukkig niet heel erg. Maar steunkousen in de zomer vind ik geen succes.
Ik zie dit wel eens bij mensen en nu weet ik waardoor het komt! Dankje 🙂
Wat handig artikel. Thanks voor delen
Super fijn die tips om het tegen te gaan 🙂
Ik werk in de zorg, dit probleem kom ik soms tegen bij mensen. Dus altijd fijn een update of reminder van kennis te hebben bij deze haha. Zoals in voorgaande reacties….lang leve bijvoorbeeld een steunkous ? 😉
Rob
Yes maar pas op kan niet bij iedereen!
Interessant artikel. Ik heb zelf een paar kleine paarse vlekjes op mijn bovenbeen, vermoed spataders. Die heb ik overgehouden na 3 zwangerschappen waarbij ik de nodige kilo’s was bijgekomen. Gelukkig verder geen last van, alleen ziet er cosmetisch niet zo mooi uit 😉
Kunnen inderdaad spatadertjes zijn, maar misschien ook wel striae doordat je huid is uitgerekt
Complimenten hoe je steeds weer dit soort onderwerpen duidelijk en volledig weet neer te zetten!, lezenswaardig!
Dankjewel voor het compliment!
Ik kom het veel in mijn werk tegen, lang leve de steunkousen !